Hoezo ‘dorpsorgels’? In de hersteld hervormde kerk van Ouddorp staat sinds 2015 een drieklaviers Edskesorgel met veertig registers (het boekje mist de Schalmey 4’), een herziening van een instrument van de Deense orgelbouwer Krohn (1956/1970).
In 2013 verrijkte hetzelfde kerkgenootschap zich in Elspeet met een drieklaviers Metzlerorgel (1953) met 42 stemmen. Op verzoek nam Sietze de Vries een combinatie-cd op met improvisaties over zes psalmen.
Als een blindsimultaandammer stuurt De Vries de gevarieerde compositorische stijlen en lijnen feilloos de goede kant op, met een geniale kwaliteit van afzonderlijke muzikale gegevens, totale structuur én uitvoering. Getooid met een denkbeeldige pruik van rond 1700 ís hij Bach: de aanvang met praeludium, koraal en fuga over Psalm 138 in Ouddorp en het slot met exact dezelfde vormen over Psalm 87 in Elspeet – de cd is symmetrisch geprogrammeerd.
Edskes heeft de neobarokke oorsprong overtuigend getransformeerd tot zijn drie-eenheidsideaal: schittering van het plenum, poëzie van de fluiten en draagkracht van het pedaal. Desondanks weet De Vries, vermomd als een (vr)olijke Micheelsen, het orgel thuis te laten komen met een heerlijke echosuite over Psalm 45. In Psalm 28 gloriëren de soloregisters in een milde 18e-eeuwse sfeer.
De Elspeetse Metzler is vrijwel ongewijzigd. De Vries buit het felle karakter uit met een Franse suite à la Couperin over Psalm 100. De fantasia over Psalm 119 doet met gevoelige grondstemklanken verwijlen in vroeg 19e-eeuwse romantiek.
Hopelijk krijgen de zondagse kerkgangers in de twee dorpen een royale fractie voorgeschoteld van wat hier klinkt!
RD, Piet van de Wege, 29 december 2016