Overrompelend valt deze cd van Sietze de Vries met de deur in huis: een groots klinkend preludium over “Een vaste burcht is onze God”. De klank van het uit 1962 daterende Ahrend & Brunzemaorgel in de Stadtkirche St. Martini in Bremen is precies passend bij dit preludium. Ik beluister de inzet van de cd met improvisaties over Lutherliederen niet alleen als eerbetoon aan Luther, maar ook als eerbetoon aan Buxtehude en Bach. Het heldere en tegelijk krachtige orgel draagt daar het zijne aan bij.
Stadtkirche St. Martini Bremen / Noordelijk Vocaal Ensemble o.l.v. Leendert Runia
Bij een Lutherjaar horen Lutherliederen. Daarom presenteert Sietze de Vries nu deze cd. Het is een prachtig voorbeeld van improvisatiekunst geworden. Allereerst in een Noord-Duitse barokstijl, met een feestelijke preludium en fuga op het ‘Ein feste Burg’. Maar er is ook een preludium dat is geïnspireerd op Mendelssohn.
DE HISTORISCHE ORGELS VAN MIDDELBURG
Eerlijk gezegd moest ik even knipperen toen ik de titel van deze cd las: Middelburg wordt hier immers als ‘orgelstad’ gepresenteerd. Bij typische orgelsteden denk ik vooral aan steden als Haarlem, Alkmaar, Groningen et cetera, maar niet direct aan steden in de provincie Zeeland. De reden hiervoor is de watersnoodramp van 1953, die immers een aderlating betekende voor het Zeeuwse historische orgelbezit. Bovendien werd een aantal Middelburgse orgels verwoest door oorlogsgeweld in 1940. Toch heeft Sietze de Vries gelijk: ondanks deze tegenslagen telt Middelburg nog steeds een aantal fraaie historische orgels. De programmatische opzet van deze cd volgt de formule die we ondertussen van De Vries kennen: orgelliteratuur wordt afgewisseld door improvisaties ‘in oude stijl’.
Kerkmuziek
Vijfhonderd jaar Reformatie is wijd en zijd groots gevierd en herdacht. Dat is goed, maar we moeten het m.i. hierbij niet laten. Het is van wezenlijk belang voortdurend met deze materie bezig te zijn en blijven.
Ook aan de kerkmuziek van Maarten Luther is uitgebreid aandacht besteed en daarmee gaat men ook gewoon door. En terecht. Zo verscheen zeer recentelijk en uiterst boeiende cd met als titel: ‘Ein feste Burg’ waarop de organist Sietze de Vries improviseert op Luther liederen. Daarvoor is hij naar Bremen getogen waar in de Stadtkirche Sankt Martini een fantastisch orgel staat. Lees verder
Sietze de Vries bespeelt historische orgels Middelburg
Amsterdam Orgelstad (1975). Vijf Haagse Orgels (1998). Vijf Orgels in Hilversum (1994). Monumentale Orgels in Maastricht (2001). De jaren door verschenen er lp’s en cd’s waarop verschillende orgels uit één stad of dorp te beluisteren zijn. Onlangs heeft Sietze de Vries aan dit rijtje een dubbel-cd toegevoegd. Hierop bespeelt hij vijf orgels in Middelburg.
Het teleurstellende van zulke producties is dat je van elk orgel meestal maar enkele karakteristieke geluiden te horen krijgt. Bij deze dubbelaar is dat niet het geval; want doordat De Vries niet slechts stukken speelt maar ook uitvoerig improviseert, komen van elk instrument vele klankkleuren voorbij.
Sietze de Vries improviseert in Ouddorp en Elspeet
Hoezo ‘dorpsorgels’? In de hersteld hervormde kerk van Ouddorp staat sinds 2015 een drieklaviers Edskesorgel met veertig registers (het boekje mist de Schalmey 4’), een herziening van een instrument van de Deense orgelbouwer Krohn (1956/1970).
In 2013 verrijkte hetzelfde kerkgenootschap zich in Elspeet met een drieklaviers Metzlerorgel (1953) met 42 stemmen. Op verzoek nam Sietze de Vries een combinatie-cd op met improvisaties over zes psalmen.
De orgels van de Hersteld Hervormde Kerk te Ouddorp en Elspeet
De meest recente cd-opname van Sietze de Vries is deze met improvisaties over Geneefse Psalmen op orgels in twee Hersteld Hervormde Kerken. Beide drieklaviers orgels, een klanktechnisch nieuwe Edskes en ‘oude’ Metzler, gaven Sietze de Vries een klankpalet om zich ‘uit te leven’ in zijn improvisaties. De Vries kennen we maar al te goed als een doorwrocht componist en improvisator in barokke stijl. Deze cd biedt ons een staalkaart van zijn kunnen.
Sietze de Vries, Orgel in de Maria Frieden Kirche te Dübendorf
Sietze de Vries heeft opnieuw van zich doen spreken door mee te werken aan een fraaie cd-productie. Ditmaal betreft het een cd met werken van Johann Sebastian Bach en Felix Mendelssohn-Bartholdy en een improvisatie. Deze werken zijn opgenomen op het in 2014 voltooide Edskes-orgel in de Katholische Stadtkirche Maria Frieden te Dübendorf (Zwitserland). Op deze geluidsdrager leveren de Roden Girl Choristers onder leiding van Sonja de Vries eveneens een belangrijke bijdrage.
CD Sietze de Vries at Katharinenkirche, Hamburg
The so-called ‘Reincken organ’ of the Katharinenkirche in Hamburg was one of the marvels of the organ world, until it was lost in July 1943. Happily it has been reborn, due to the remarkable work of Flentrop Orgelbouw [and the energies of those responsible for making the project come to fruition].
Well before J.S. Bach’s much talked about improvisation on the Katharinenkirche organ in 1720 this substantial instrument, in the hands of the famous J.A. Reincken, had gained significant fame.
Katharinen-orgel in al zijn glorie
Sietze de Vries
Orgel Katharinenkirche Hamburg
In 1720 toog de grote J.S. Bach naar Hamburg om daar de organist Reincken op het orgel van de Katharinenkirche te horen spelen. Hij was vol lof over dat instrument.
In 1943 ging het grootste deel van dit belangwekkende orgel in vlammen op, maar zo’n 500 pijpen bleven bewaard. Deze én de oude beschrijvingen vormden de basis voor een spectaculaire reconstructie die de Nederlandse orgelbouwer Flentrop tussen 2008 en 2013 realiseerde. Zo herrees een van Duitslands grootste en fraaiste barokorgels in de staat die het in 1720 had.